De Blinkerd in Scheveningen gaat van het aardgas af. De nieuwe warmtebron is rioolwater dat via een warmtewisselaar en warmtepompen het zwemwater en de sporthal duurzaam zal verwarmen.

Wesley Verschoof, manager Sportcentrum De Blinkerd en projectleider Patrick Wagemans: ‘We gaan van het aardgas af en de warmtebron komt binnenkort vanuit onverwachte hoek: het riool.’

Eerste zwembad zonder aardgas

Het gebouw gebruikt nu nog 170.000 kubieke meter aardgas per jaar. ‘Na de zomer verwarmen we het zwemwater anders,’ vertelt Wesley Verschoof, manager Sportcentrum De Blinkerd. ‘We gaan als eerste zwembad van Den Haag van het aardgas af. Dat is heel bijzonder. Ook in de rest van Nederland zijn er nog maar een paar zwembaden die van het aardgas af zijn. We hebben het geluk dat er op 50 meter afstand een groot rioolgemaal ligt voor het afvalwater uit het Belgisch Park.’

Riothermie: verwarmen met rioolwater

De Blinkerd zal gebruik maken van riothermie, ook wel bekend als aquathermie. Projectleider Patrick Wagemans legt uit hoe het werkt: ‘Rioolwater heeft een temperatuur van ongeveer 18 °C in de zomer en 12 °C in de winter. Het is een stabiele en betrouwbare warmtebron. Je kunt er warmte uithalen met een warmtewisselaar: In de bodem komen twee leidingen tegen elkaar aan te liggen. Door de ene buis stroomt warm rioolwater. Door de andere stroomt koelvloeistof. Het rioolwater geeft warmte af aan de koelvloeistof die het weer afgeeft aan warmtepompen in de machinekamer van het zwembad. Daar wordt het verder opgewarmd om het gebouw mee te verwarmen. Het afgekoelde rioolwater stroomt weer terug naar het gemaal.’

Warmte en koude opslaan in de bodem

In de zomer levert het riool meer warmte dan het zwembad nodig heeft. In de winter is er extra warmte nodig. Om de warmte niet verloren te laten gaan wordt het opgeslagen in grondwater op 200 meter diepte. Er worden twee putten geboord: een voor het in de zomer opslaan en in de winter terughalen van warmte. En de andere om het afgekoelde water terug in de bodem te brengen. Dit systeem heet warmte-koude opslag (WKO) en wordt nu al gebruikt om het stadhuis van Den Haag mee te verwarmen en koelen.

Dekens over het bad

De Blinkerd heeft al andere duurzame maatregelen genomen. Zo zijn alle lampen vervangen door ledverlichting en in de vele ramen zit HR++-glas. Wesley geeft nog een voorbeeld: “Om te ventileren hebben we nu apparatuur waarmee we warmte uit de lucht halen die naar buiten wordt geblazen. De koude lucht die van buiten komt kunnen we daarmee opwarmen. Verder leggen we ook dekens over de baden als het zwembad dicht is. Hoe minder warmteverlies, hoe minder energie nodig is.”

Planning van de werkzaamheden

De werkzaamheden starten in mei 2024. In september kunnen de bezoekers al zwemmen in een duurzaam verwarmd bad. De oude gasketels blijven nog een jaar staan voor het geval er nog problemen zijn in het begin.

Alle zwembaden verduurzamen

De gemeente wil alle zwembaden in de stad verduurzamen. Patrick: “Elk gebouw is anders. Op het ronde dak van De Blinkerd kun je bijvoorbeeld geen zonnepanelen leggen, bij andere zwembaden kan dat vaak wel. Je moet per locatie uitzoeken waar de kansen liggen en wat daar de beste oplossing is, maar dat geldt natuurlijk voor de hele energietransitie.”